Een belangrijke overwinning en een historisch precedent in de zaak van het ontslag van gemeentearbeider en personeelsafgevaardigde Peter Spruyt door het stadsbestuur van Mortsel in 2017. Het arbeidshof wijst het beroep af dat het stadsbestuur aantekende. Het bevestigt de veroordeling voor onterecht ontslag en syndicale discriminatie.
Op 26 september 2017 werd Peter Spruyt, gemeentearbeider en vakbondsafgevaardigde bij de stad Mortsel om dringende reden ontslagen nadat hij meermaals moest vaststellen dat asbest niet correct werd gesaneerd.
Peter Spruyt: “Tijdens de zomer van 2017 bleek dat de sanering van Hangar 40 op de site van Fort IV niet correct gebeurde. Hangar 40 is een van de oude magazijnen langs de Fortstraat en vlakbij de Krijgsbaan waar heel wat Mortselse verenigingen zijn gevestigd. Na verschillende cleanings door een externe firma zagen we op 21 september dat er nog altijd stukjes asbest waren blijven liggen. Die vezels zouden bij sterke luchtverplaatsingen opnieuw kunnen vrijkomen. Toen ik na die vaststelling vroeg of het niet beter was het werk te stoppen op die plek en ons andere opdrachten te geven, werd dit door het stadsbestuur aangegrepen als werkweigering.”
Ward Coenegrachts, woordvoerder van de Mortselse PVDA-afdeling: “Peter Spruyt werkte zeven jaar bij de stad Mortsel als polyvalente arbeider die mee instond voor het onderhoud van de gebouwen in de gemeente. Hij was vakbondsafgevaardigde voor ACV. Hij stelde de laatste jaren bij herhaling vast dat er een onderschatting is van het asbestprobleem. Telkens bracht hij feiten aan die duiden op de gevaren en het niet volgen van de regelgeving omtrent sanering. Alle specialisten benadrukken nochtans dat we veeleisend moeten zijn om het sluipende gevaar van asbest in te dijken, omdat één vezel asbest kan volstaan om binnen 20 à 30 jaar longvlieskanker te veroorzaken.”
Bijzonder blij dat arbeidshof het beroep van het stadsbestuur afwijst, en veroordeling bevestigt
De arbeidsrechtbank stelde Peter Spruyt in de zomer van 2019 in het gelijk, en veroordeelde de stad Mortsel tot een schadevergoeding wegens onrechtmatig ontslag en syndicale discriminatie. De arbeidsrechtbank liet geen spaander heel van het ontslag om dwingende reden wegens werkweigering. Het stadsbestuur tekende echter beroep aan en trok naar het arbeidshof. Dat wijst het beroep nu af, en spreekt zich scherp uit. "Het is (...) bewezen dat het feit dat de heer Spruyt zich als vakbondsafgevaardigde inzette voor de belangen van de werknemers in de asbestproblematiek een doorn in het oog was van de stad Mortsel. Dit wijst er op dat de ongunstige behandeling van de heer Spruyt was ingegeven door ongeoorloofde motieven, en meer bepaald een represaille was wegens zijn assertiviteit en het feit dat hij als vakbondsafgevaardigde strikt toezag op het welzijn van de werknemers die hij vertegenwoordigde." Voor Peter Spruyt, die steeds de steun heeft gekregen van de PVDA, komt er eindelijk gerechtigheid.
"Represaille wegens het feit dat hij als vakbondsafgevaardigde strikt toezag op het welzijn van de werknemers"
Ward Coenegrachts (PVDA): "Het is een enorme opsteker voor iedereen die opkomt voor volksgezondheid en een correcte sanering van het gevaarlijke asbest. En het is een stevige overwinning voor de vele mensen die zich als vakbondsafgevaardigde engageren, en die de afgelopen jaren steeds meer in het vizier liggen. Onaanvaardbaar dat we directies en rechtse besturen die af willen van personeelsafgevaardigden hun gang laten gaan."
Jan Buelens (Progress Lawyers Network): "Het arrest is belangrijk, omdat het gaat om een enorm precedent. Ten eerste is het een overwinning in de strijd tegen asbest. Het Arbeidshof stelt dat als er zichtbaar asbestmateriaal is de werkgever moet zorgen dat dit wordt verwijderd zodat werknemers veilig kunnen werken. Ten tweede wordt de rol van vakbonden in de strijd tegen asbest onderlijnd. Het was de vakbond die de strijd tegen asbest in Mortsel op tafel had gelegd. Het arrest stelt "Van een vakbondsmilitant kan en mag bovendien verwacht worden dat hij zich streng opstelt en toeziet op de strikte naleving van de geldende procedure gelet op de gezondheidsrisico's." Het is hierbij een van de eerste keren dat het Arbeidshof syndicale discriminatie vaststelt. Dit wil zeggen dat een werknemer wordt gesanctioneerd omdat hij opkomt voor zijn collega’s. Dat is meteen een duidelijke waarschuwing voor directies en stadsbesturen die vandaag vakbondsafgevaardigden viseren omdat ze opkomen voor de veiligheid of voor hun collega's.”
Peter Spruyt zelf blijft bij de verklaring die hij ook voor de rechtbank deed: “Ik heb altijd in eer en geweten voor de stad Mortsel gewerkt. Mijn bezorgdheden over het asbest waren niet enkel voor mezelf maar voor iedereen die in en rond die loods komt. Ik ben blij dat de rechtbank mij eindelijk in eer herstelt.”
